Turizm ile ilgili meydana gelen gelişmeler, insanların beklentilerini ve yaşam biçimlerini etkilemiştir. Refah seviyesinin yükselmesi ile insanların turizm anlayışı değişmeye başlamış ve bu değişimle birlikte yeni bir turizm anlayışı olarak ekoturizm ön plana çıkmıştır. Ekoturizm; çevreyi ve doğayı korumayı temel alan, kırsal kesimdeki yerel halkın kültürünü, gelenek – göreneklerini ve yaşam biçimini öğrenmeyi sağlayan ve aynı zamanda yöre halkına ekonomik katkıda bulunan sürdürülebilir bir turizm çeşididir. Bu çalışmada Hacılarobası köyünün ekoköy kriterlerine göre durumu ve ekoturizm potansiyeli incelenmiştir. Hacılarobası köyü Karabük iline 30 km, Safranbolu ilçesine 21 km uzaklıktadır. Pürçükören Köyü’nün Karakoyunlu mahallesi, Üçbölük (Ilbarıt) köyü ve Gündoğan köyü ile komşu olan Hacılarobası köyü Ilgaz vadisi içinde bulunmaktadır. Safranbolu sınırları içinde dönemsel olarak en çok tarihi eserleri içinde barındıran köydür. Çok tanrılı dinler döneminden tapınak ve kaya mezarlarını köyde görmek mümkündür. Hacılarobası köyü doğal zenginliği, tarihi ve kültürel değerleri, yöresel ürünleri ile Batı Karadeniz in ekoturizm değeri yüksek yörelerinden birisidir. Araştırma nitel yaklaşımla tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcılarını; köy muhtarı, yöre halkı ve OGM yetkilileri oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşmeler ve alan incelemeleri ile toplanmıştır. Veriler içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda bir orman köyü olan Hacılarobasının ekoköy olabilecek pek çok değere sahip olduğu ve yörenin ekoturizm türleri bakımından zengin olduğu tespit edilmiştir. Hacılarobası köyü ve çevresindeki ekoturizm faaliyetlerinden bazıları şunlardır; trekking, doğa fotoğrafçılığı, çiftlik, botanik, bisiklet, gelenekgörenek, kuş gözlemciliği, kamp-karavan, macera, inanç, orman ekosistemlerini tanıma turizmi, atlı doğa yürüyüşü ve gastronomi turizmi. Ayrıca çalışma sahasının Safranbolu’ya yakın olması da bir cazibe oluşturmaktadır. Hacılarobası köyünün alt ve üst yapı çalışmalarının tamamlanması, reklam ve tanıtımının yapılarak ekoturizme açılması durumunda yöre halkına istihdam sağlanabilecek ve göçlerin önüne geçilebilecektir. Yöre halkının bilinçlendirilmesi, sivil toplum kuruluşları ve kamu kurumlarının
desteği ve diğer turizm paydaşlarının çalışmalarıyla yörenin ekoturizm alanındaki gelişimi hızlanacak ve yöre turizmden daha fazla pay alabilecektir.
Anahtar Kelimeler: Ekoturizm, Ekoköy, Hacılarobası, Karabük, Safranbolu
Abdurrahman DİNÇ
Serap ARI